Κυριακή 31 Ιουλίου 2011

Στις 5 Αυγούστου αναχωρεί για Δία η σημαντική αποστολή Juno

Διάδοχος του Γαλιλαίου
Το Juno θα χρειαστεί μια πενταετία για να φτάσει στον προορισμό του
Το Juno θα χρειαστεί μια πενταετία για να φτάσει στον προορισμό του   (Φωτογραφία:  NASA/JPL )
Δύο δεκαετίες μετά την ιστορική αποστολή Galileo, η NASA ετοιμάζεται για το επόμενο βήμα στην εξερεύνηση του μεγαλύτερου, αρχαιότερου και πιο επικίνδυνου πλανήτη. Η αποστολή Juno προγραμματίζεται να εκτοξευτεί την Πέμπτη για να ερευνήσει μεταξύ άλλων αν ο Δίας κρύβει στην καρδιά του ένα κολοσσιαίο διαμάντι.

Το ρομποτικό σκάφος θα φτάσει στο σύστημα του Δία το 2016 και θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη κοντά στις θανάσιμες ζώνες ακτινοβολίας του πλανήτη. Αν και τα ηλεκτρονικά του συστήματα προστατεύονται από ένα κέλυφος τιτανίου, πιθανότατα δεν θα αντέξουν πάνω από 12 μήνες την ισχυρή ακτινοβολία.

Τρία είναι τα βασικά ερωτήματα που καλείται να απαντήσει το Juno:

  • Πώς δημιουργείται το μαγνητικό πεδίο του Δία, που είναι και η μεγαλύτερη δομή του Ηλιακού Συστήματος;
  • Πόσο νερό περιέχει ο πλανήτης; Η ποσότητα νερού σχετίζεται άμεσα με την εξέλιξη όχι μόνο του Δία αλλά και των υπόλοιπων πλανητών.
  • Ο πλανήτης αποτελείται άραγε εξολοκλήρου από αέρια, ή μήπως κρύβει έναν στερεό πυρήνα; Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι η ακραία πίεση και θερμοκρασία θα μπορούσαν να έχουν δημιουργήσει στην καρδιά του πλανήτη ένα γιγάντιο, ατόφιο διαμάντι.
Από την περασμένη Τετάρτη, το σκάφος βρίσκεται τοποθετημένο στην κορυφή ενός πυραύλου Atlas 5 και περιμένει την εκτόξευση της 5ης Αυγούστου.

Το σκάφος, που παίρνει το όνομα της Γιούνο, μιας ρωμαϊκής θεότητας που αντιστοιχεί στην Ήρα, αναπτύχθηκε από την εταιρεία  Lockheed Martin. To κόστος της όλης αποστολής εκτιμάται στα 1,1 δισ. δολάρια.

Στη γειτονιά του γίγαντα
Ο Δίας πιστεύεται ότι ήταν το πρώτο σώμα που σχηματίστηκε στο Ηλιακό Σύστημα μετά τον Ήλιο. Συγκέντρωσε μεγάλο μέρος από τα υλικά που περίσσεψαν από τη γέννηση του άστρου -κυρίως υδρογόνο και ήλιο- και πήρε γιγάντιες διαστάσεις: έχει διπλάσια μάζα από ό,τι όλοι οι υπόλοιποι πλανήτες στη Γη.

Δεδομένου ότι κανένα αέριο δεν μπορεί να δραπετεύσει από το πανίσχυρο βαρυτικό του πεδίο, ο Δίας ουσιαστικά περιέχει μέχρι και σήμερα δείγματα από τους δομικούς λίθους που σχημάτισαν το Ηλιακό Σύστημα.

Ένα από τα όργανα του Juno, το οποίο εκπέμπει μικροκύματα και μετρά την ανάκλασή τους, θα εξετάσει πόσο νερό έχει σχηματιστεί στον πλανήτη από την ένωση του αρχαίου υδρογόνου με οξυγόνο.

Η περιεκτικότητα σε νερό έχει άμεση σχέση με το πού σχηματίστηκε ο πλανήτης: ορισμένοι πιστεύουν ότι βρισκόταν ανέκαθεν στη σημερινή του θέση (πέντε φορές μακρύτερα από τον Ήλιο από ό,τι η Γη), ενώ άλλοι εκτιμούν ότι σχηματίστηκε στις παρυφές του Ηλιακού Συστήματος και αργότερα μετακινήθηκε προς το εσωτερικό του.

Τα όργανα του σκάφους θα μελετήσουν επίσης το μυστηριώδες μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, στο οποίο οφείλονται και οι ζώνες ακτινοβολίας που θα απειλήσουν το ίδιο το Juno.

«Θα βουτήξουμε ακριβώς κάτω από τις ζώνες ακτινοβολίας που είναι η πιο επικίνδυνη περιοχή του Ηλιακού Συστήματος πέρα από τον ίδιο τον Ήλιο» σχολίασε στο AFP ο Σκοτ Μπόλτον, επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Southwest στο Τέξας.

Τροφοδοτούμενο από το αμυδρό ηλιακό φως που φτάνει στον Δία, το Juno θα τεθεί τελικά σε πολική τροχιά και θα περνά μόλις 5.000 χλμ από τα σύννεφα που καλύπτουν τους πόλους του πλανήτη.

Θα μπορεί έτσι να στέλνει εικόνες ακόμα πιο εντυπωσιακές και από τις φωτογραφίες του Galileo, το οποίο εκτοξεύτηκε το 1989 και καταστράφηκε το 2003 με ελεγχόμενη βουτιά μέσα στον ίδιο τον Δία.

Νωρίτερα, το Galileo είχε απελευθερώσει μια μικρή διερευνητική συσκευή που εισήλθε στα εξώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας και μετέδιδε δεδομένα για 58 λεπτά, πριν διαλυθεί τελικά από την ακραία πίεση και θερμοκρασία.
Newsroom ΔΟΛ

Ραντεβού για τους ερασιτέχνες της αστρονομίας στα Γρεβενά

Στα Γρεβενά έδωσαν ραντεβού ερασιτέχνες αστρονόμοι απ’ όλη την Ελλάδα και την Κύπρο.
Στις κατασκηνώσεις Κουρούνας στους Φιλιππαίους Γρεβενών θα μείνουν μέχρι σήμερα, όπως δημοσιεύει το zougla.gr, στο πλαίσιο της Πανελλήνιας Εξόρμησης Ερασιτεχνών Αστρονόμων που πραγματοποιείται για πέμπτη συνεχή χρονιά.

Μετά τον Πάρνωνα, την Εύβοια και τις Θερμοπύλες, οι διοργανωτές επέλεξαν την κατασκήνωση στους Φιλιππαίους, σε μια περιοχή που διαθέτει πολύ σκοτεινό ουρανό και μπορεί να προσφέρει τις σχετικές ανέσεις στους ερασιτέχνες αστρονόμους.

Οι περιοχές με πολύ σκοτεινό ουρανό στην Ελλάδα είναι λιγοστές και έτσι οι ερασιτέχνες πρέπει να ψάχνουν νέα μέρη από τα οποία μπορούν να παρατηρούν και να φωτογραφίζουν διάφορα αντικείμενα που βρίσκονται στο στερέωμα, όπως νεφελώματα, αστρικά σμήνη, γαλαξίες και κομήτες. Η συγκεκριμένη τοποθεσία έχει επιλεγεί και για την ανέγερση του αστεροσκοπείου στον Όρλιακα, με πρωτοβουλία του γρεβενιώτη καθηγητή αστροφυσικής Θανάση Οικονόμου.

Τη διοργάνωση της φετινής πανελλήνιας εξόρμησης ανέλαβε ο δραστήριος Όμιλος Φίλων Αστρονομίας από τη Θεσσαλονίκη, ο οποίος έχει στο ενεργητικό του πολλές πετυχημένες δραστηριότητες αστρονομικού περιεχομένου στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό (επισκέψεις σε σχολεία, σεμινάρια αστρονομίας, ταξίδια για εκλείψεις ή άλλα φαινόμενα, διοργάνωση Πανελλήνιου Συνεδρίου αστρονομίας).
www.flashnews.gr

Σάββατο 30 Ιουλίου 2011

Κίνα: Ανακαλύφθηκε τεράστιος μετεωρίτης κατά τύχη!

Πρόκειται για τον τέταρτο μεγαλύτερο σε μέγεθος μετεωρίτη που βρέθηκε ποτέ
Κίνα: Ανακαλύφθηκε τεράστιος μετεωρίτης κατά τύχη!



 Ένας από τους μεγαλύτερους μετεωρίτες που έχουν πέσει ποτέ στη Γη εντοπίσθηκε στα όρη Αλτάι, που χωρίζουν την Κίνα από τη Μογγολία. Ο μεγάλος μετεωρίτης, μήκους 1,25 μέτρων και πλάτους 2,2 μέτρων, υπολογίζεται ότι ζυγίζει τουλάχιστον 25 τόνους και σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος σε μέγεθος μετεωρίτης που βρέθηκε ποτέ, αφήνοντας στην πέμπτη θέση τον μετεωρίτη «Άρμαντι» που είχε εντοπισθεί το 1898 στην ίδια περιοχή και ζυγίζει 28 τόνους.


Η ανακάλυψη της τεράστιας αυτής ουράνιας βολίδας ήταν τυχαία, μετά από μια επίσκεψη που δέχτηκε ο ειδικός στους μετεωρίτες κ. Ζανγκ Μπαολίν του Αστεροσκοπείου του Πεκίνου. Ο επισκέπτης του παρουσίασε ένα μικρό κομμάτι βράχου, το οποίο είχε αποσπάσει από τον μετεωρίτη: ο ειδικός κατάλαβε αμέσως ότι επρόκειτο για αξιόλογο εύρημα, και μαζί με τους βοηθούς του έκανε πάνω από έναν χρόνο για να τον βρει και να τον μελετήσει.

Οι περιπλανώμενοι Κοζάκοι βοσκοί των βουνών Αλτάι φυσικά δεν είχαν αναγνωρίσει επί δεκαετίες την «εξωγήινη» ταυτότητα αυτού του περίεργου «βράχου», που βρίσκεται σε απόκρημνη περιοχή σε υψόμετρο 3.300 μέτρων, αλλά αναρωτιούνταν αν περιείχε πλατίνα ή ασήμι. Ο κ. Ζανγκ κατάλαβε από τις περιγραφές πως επρόκειτο για έναν μεγάλο μετεωρίτη: χρειάστηκε να κάνει αρκετές διαδρομές στα αχανή όρη με τζιπ, άλογα και…καμήλες, ως ότου εντόπισε τον ογκώδη επιστημονικό «θησαυρό».

Τελικά οι «ασημί» πινελιές στον κοκκινόμαυρο βράχο προέρχονταν από κράμα σιδήρου και νικελίου, το οποίο έλιωσε κατά την πυρακτωμένη κάθοδο του μετεώρου προς τη Γη. Οι ραβδωτές γραμμές που έχει πάνω του επιτρέπουν στους επιστήμονες να εκτιμήσουν την ηλικία του, αλλά οι σχετικοί υπολογισμοί δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Ήδη πάντως μια δεύτερη ομάδα κινέζων ειδικών ανέλαβε να εξακριβώσει την ακριβή χημική του σύνθεση και τη χρονολογία της πτώσης του.

Η έλλειψη κρατήρα στο έδαφος μαρτυρά πάντως ότι ο μετεωρίτης δεν έπεσε εκεί, αλλά μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση από τους παγετώνες. Να σημειωθεί ότι η τοπική κυβέρνηση της επαρχίας έστειλε οπλισμένους φρουρούς, για να προστατεύουν τον γιγαντιαίο «θησαυρό».

Οι μετεωρίτες που περιέχουν κατά κύριο λόγο σίδηρο θεωρείται ότι προέρχονται από τους πυρήνες πανάρχαιων πλανήτων ή αστεροειδών που εξερράγησαν πριν 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, κατά την διαμόρφωση του ηλιακού μας συστήματος. Ο μεγαλύτερος μετεωρίτης που βρέθηκε ποτέ είναι ο «Χόμπα» : εντοπίστηκε στην Ναμίμπια το 1920 και έχει βάρος 66 τόνων.

Αν και κάθε χρόνο η γήινη ατμόσφαιρα διαπερνάται από περίπου 500 μετεωρίτες, διαφόρων μεγεθών, οι βολίδες είτε καίγονται κατά την κάθοδο, είτε διαλύονται κατά την πρόσκρουση τους στην επιφάνεια. 
το βημα

Νέες σημαντικές ενδείξεις για το σωματίδιο του Χιγκς

Σημαντικές ενδείξεις για την ύπαρξη του περιζήτητου μποζόνιου του Χιγκς εντόπισε ο Μεγάλος Επιταχυντής Ανδρονίων (LHC). Οι επιστήμονες ωστόσο εφιστούν την προσοχή, καθώς στο παρελθόν παρουσιάστηκαν παρόμοιες ενδείξεις για την ύπαρξη του υποθετικού σωματιδίου χωρίς όμως αυτή να επιβεβαιωθεί τελικά από αναλύσεις που ακολούθησαν.
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικών Ερευνών (CERN), δήλωσε πως «αν το σωματίδιο πραγματικά υπάρχει, τα μέρη στα οποία μπορεί να "κρύβεται" γίνονται όλο και λιγότερα» καθώς ο Επιταχυντής έχει πλέον αποκλείσει τα περισσότερα από τα «όρια της μάζας» στο πλαίσιο των οποίων είναι πιθανό να εντοπίζεται αυτή του μποζονίου.
Τα νέα αποτελέσματα βασίζονται σε ανάλυση δεδομένων που συγκεντρώθηκαν κατά τη σύγκρουση πρωτονίων, σε ταχύτητα που πλησιάζει αυτή του φωτός. Επιστήμονες που συμμετέχουν στα πειράματα ATLAS και CMS που διενεργούνται στο LHC εξετάζουν προσεκτικά τα «συντρίμμια» των συγκρούσεων.
Πρωταρχικός τους στόχος είναι η αναζήτηση για αποδείξεις υπέρ της ύπαρξης του σωματιδίου του Χιγκς, εξέλιξη η οποία θα οδηγούσε στην ολοκλήρωση του Καθιερωμένου Μοντέλου. Το Καθιερωμένο Μοντέλο είναι ένα θεωρητικό πλαίσιο που εξηγεί πώς τα γνωστά υποατομικά σωματίδια αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Αν το μποζόνιο του Χιγκς δεν βρεθεί τελικά, οι φυσικοί πρέπει να βρουν ένα άλλο πλαίσιο για να εξηγήσουν πώς τα σωματίδια αποκτούν μάζα.
Ο γενικός διευθυντής του CERN, Rolf-Dieter Heuer, δήλωσε πως η ποσότητα των δεδομένων που συγκεντρώθηκαν από τα πρόσφατα πειράματα ήταν 20 φορές μεγαλύτερη σε σύγκριση με τα αποτελέσματα των πειραμάτων που έγιναν την ίδια περίοδο πέρυσι.
Οι φυσικοί πιστεύουν πως το σωματίδιο του Χιγκς κατά πάσα πιθανότητα βρίσκεται στην περιοχή χαμηλής μάζας - μεταξύ 114 GeV (gigaelectronvolts) και 140 GeV.
Ο καθηγητής Heuer δήλωσε ότι οι έρευνες σε περιοχές χαμηλής μάζας παρουσιάζουν μικρές διακυμάνσεις "εδώ και εκεί", αλλά ότι αυτό είναι αναμενόμενο, διότι οι φυσικοί αναλύουν αριθμούς σε μια σειρά από διαφορετικά «κανάλια». «Το όλο θέμα γίνεται πιο ενδιαφέρον όσο συλλέγουμε περισσότερα δεδομένα», εξήγησε.
Η πιο σημαντική διακύμανση παρατηρείται σε μάζα 145 GeV ενώ άλλες διακυμάνσεις από την ομάδα Atlas εντοπίζονται σε μάζα 250 GeV.
Ο Dave Charlton, μέλος της ομάδας Atlas, περιγράφει τα νέα ευρήματα ως «ενδιαφέροντα».
Ο Μεγάλος Επιταχυντής Σωματιδίων επιταχύνει, σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός, δύο δέσμες πρωτονίων γύρω από μία κυκλική σήραγγα και τα αναγκάζει να συγκρουστούν μαζί σε επιλεγμένα σημεία σύγκρουσης γύρω από το υπόγειο δακτύλιο. Εξετάζοντας τι παράγεται από τις συγκρούσεις των σωματιδίων, οι φυσικοί ευελπιστούν πως θα καταφέρουν να ρίξουν περισσότερο φως σε ό,τι αφορά τη φύση του σύμπαντος.
Δείτε επίσης:

Πέμπτη 28 Ιουλίου 2011

Κοινή τροχιά, κοινό ταξίδι Στο κατόπι μικρού αστεροειδή κινείται αέναα η Γη

Ένας μικρός διαστημικός βράχος διαμέτρου 300 μέτρων μοιράζεται περίπου την ίδια τροχιά με τη Γη και προηγείται του πλανήτη στο αιώνιο ταξίδι του γύρω από τον Ήλιο, ανακοίνωσαν αστρονόμοι. Αυτό σημαίνει ότι η Γη είναι ο τέταρτος πλανήτης κοντά στον οποίο ανακαλύπτονται «τρωικά σώματα».

Στην αστρονομία, τρωικά ονομάζονται τα σώματα, συνήθως αστεροειδείς, που κινούνται στην ίδια τροχιά με άλλα, μεγαλύτερα σώματα, χωρίς ποτέ να συγκρούονται μαζί τους.

Αυτό συμβαίνει επειδή τα τρωικά σώματα ισορροπούν στα λεγόμενα «σημεία Λαγκράνζ», όπου οι βαρυτικές δυνάμεις που δέχονται σχεδόν εξουδετερώνουν η μία την άλλη.

Η Γη, επομένως, δεν κινδυνεύει από τον 2010 TK7, όπως βαφτίστηκε ο νέος αστεροειδής. Οι ερευνητές που υπογράφουν την ανακάλυψη στο περιοδικό Nature διαβεβαιώνουν ότι η τροχιά του μικρού βράχου θα παραμείνει σταθερή και ακίνδυνη για τα επόμενα 10.000 χρόνια.

Μέχρι σήμερα, οι αστρονόμοι είχαν ανακαλύψει αρκετά τρωικά σώματα που συνοδεύουν τον Άρη και σχεδόν 5,000 που συνοδεύουν τον Δία (ο δακτύλιος ανάμεσα στις τροχιές του Άρη και του Δία συγκεντρώνει χιλιάδες διαστημικούς βράχους και ονομάζεται Ζώνη των Αστεροειδών).

Η ανακάλυψη τρωικών αντικειμένων κοντά στη Γη είναι πολύ πιο δύσκολη υπόθεση, δεδομένου ότι οι πιθανές τους θέσεις βρίσκονται προς την πλευρά του πλανήτη που έχει μέρα και επομένως κρύβονται από το εκτυφλωτικό φως του Ήλιου.

Όμως ο 2010 TK7 δεν εντοπίστηκε με επίγεια όργανα αλλά με το διαστημικό τηλεσκόπιο Wise (Ευρυγώνιος Υπέρυθρος Εξερευνητής), το οποίο εκτοξεύτηκε το 2009 και μέχρι σήμερα έχει ανακαλύψει 123 αντικείμενα κοντά στη Γη.

Οι πρώτες εκτιμήσεις για την τροχιά του επιβεβαιώθηκαν στη συνέχεια από το γαλλο-καναδικό τηλεσκόπιο στη Χαβάη. Επικεφαλής της μελέτης ήταν ο Μάρτιν Κόνορ του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτα στον Καναδά.

Ο αστεροειδής βρίσκεται σήμερα σε απόσταση 80 εκατομμυρίων χιλιομέτρων (κάτι παραπάνω από το μισό της απόστασης Γης-Ήλιου), περιστασιακά όμως πλησιάζει στα 25 εκατομμύρια χλμ.
Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από Associated Press

Τετάρτη 27 Ιουλίου 2011

Η ακολουθία Φιμπονάτσι. (Vid)


Ένα βίντεο με θέμα τη σχέση των μαθηματικών και της φύσης. Συγκεκριμένα αναφέρεται στην ακολουθία Φιμπονάτσι της οποίας ο κάθε όρος είναι το άθροισμα των δύο προηγούμενων.

Αστρονόμοι ανακάλυψαν το μεγαλύτερο σώμα νερού στο Σύμπαν



Σε απόσταση 12 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, εντόπισαν δυο ομάδες αστρονόμων, ένα κολοσιαίο νέφος νερού το οποίο υπάρχει σε όλους τους ωκεανούς του πλανήτη μας. Οι δυο ερευνητικές ομάδες ισχυρίζονται πως πρόκειται για το μεγαλύτερο και το πιο μακρινό σώμα νερού στο Σύμπαν.
Σύμφωνα με τους αστρονόμους, έχει τη μορφή τεράστιας μάζας υδρατμών και βρίσκεται στο μακρινό κβάζαρ ΑΡΜ 08279+5255 που τροφοδοτείται από μαύρη τρύπα 20 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο. Η περιστροφή της παράγει τόση ενέργεια όση χίλια τρισεκατομμύρια ήλιοι. Το σώμα νερού απλώνεται γύρω από αυτή τη μαύρη τρύπα, σε μια «αεριώδη» περιοχή έκτασης εκατοντάδων ετών φωτός. Σύμφωνα με τους ερευνητές το σώμα νερού σχηματίστηκε όταν το Σύμπαν ήταν μόλις 1,6 δισεκατομμυρίων ετών.
«Το περιβάλλον γύρω από αυτό το κβάζαρ είναι μοναδικό από την άποψη ότι παράγει αυτήν την τεράστια μάζα νερού» εξηγεί ο Ματ Μπράντφορντ από το Jet Propulsion Laboratory της NASA επιχειρώντας να συμπυκνώσει σε λέξεις ασύλληπτα μεγάλα μεγέθη και αριθμούς. «Πρόκειται για ακόμη μια απόδειξη ότι το νερό είναι διάχυτο σε ολόκληρο το Σύμπαν, ακόμη και σε πολύ πρώιμες εποχές».
«Τα ευρήματα αυτά είναι πολύ συναρπαστικά», συμπληρώνει ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο (Boulder) Τζέισον Γκλεν. «Δεν εντοπίσαμε απλώς νερό στις εσχατιές του Σύμπαντος, αλλά ποσότητα που επαρκεί για να γεμίσει τους ωκεανούς της Γης πάνω από 100 τρισεκατομμύρια φορές».
Τώρα, οι δυο ομάδες των αστρονόμων εργάζονται πάνω σε ένα νέο τηλεσκόπιο που θα τους επιτρέψει - ίσως και από το 2017- να παρατηρούν και να μετρούν με μεγαλύτερη ακρίβεια την παρουσία νερού και αερίων σε αρχέγονους γαλαξίες.

Δευτέρα 25 Ιουλίου 2011

Μπίζνες στο Διάστημα.........

Μετά την πολύ πρόσφατη τελευταία προσγείωση του τελευταίου εν ενεργεία διαστημικού λεωφορείου «Ατλαντίς», η περιοχή του ακρωτηρίου Κανάβεραλ έχει …
αρχίσει να παίρνει όψη εγκαταλελειμμένου σκηνικού από ένα παρωχημένο μέλλον.  Μετά από 30 χρόνια και 135 αποστολές, πίσω μένουν σωροί διαστημικών απορριμμάτων. Είναι και το τέλος ενός εθνικού συμβόλου για τις ΗΠΑ. Τα επόμενα χρόνια, οι Αμερικανοί αστροναύτες θα αποτελούν επιβάτες των ρωσικών «Σογιούζ» αντί 63 εκατ. δολαρίων. Ανά άτομο.
Ήρθε η ώρα η διαστημοπλοΐα να περάσει στα χέρια της ελεύθερης αγοράς – τουλάχιστον για κοντινούς προορισμούς. Στη Φλόριντα, πολιτικός υπεύθυνος αεροδιαστημικών εγχειρημάτων έχει αναλάβει ο Φρανκ ΝτιΜπέλο – με στόχο την προσέλκυση εταιρειών και την αναζήτηση «νέων ιδεών με ιδιαίτερη αξία για τις παγκόσμιες αγορές». Το κλίμα της νέας «χρυσοθηρίας», πάντως, είναι διάχυτο. Ιδιαιτέρως, στο πεδίο των πειραματισμών – με μικρά, υποτροχιακά διαστημικά οχήματα, πυραύλους μεγάλου ωφέλιμου φορτίου ακόμη και ιδιωτικών διαστημικών σταθμών.
Μερικές επιχειρήσεις περιορίζονται, προς το παρόν, στη μεταφορά εύπορων τουριστών στη στρατόσφαιρα, άλλες ονειρεύονται βάσεις στη Σελήνη, ενώ έχουν ήδη αρχίσει να διαμορφώνονται ιδιωτικά κοσμοδρόμια.
Ο αριθμός των γνωστών εταιρειών που ασχολούνται ήδη μ’ αυτές τις υψηλού ρίσκου επιχειρήσεις, σύμφωνα με δημοσίευμα στην εφημερίδα «Σαββατιάτικη Ελευθεροτυπία, είναι εντυπωσιακά μεγάλος. Ανάμεσά τους ονόματα με μεγάλη πείρα σε στρατιωτική και διαστημική τεχνολογία, όπως η «Μπόινγκ», αλλά και μικρότερα ονόματα που, με μια χούφτα επιστήμονες, κατασκευάζουν δικής τους έμπνευσης πυραύλους στην έρημο Μοχάβε.
Πίσω από κάποιες, βρίσκονται πολύ γνωστά ονόματα πρώην αστροναυτών και συνεργατών της NASA – όπως του Λιρόι Τσιάο, κυβερνήτη τριών αποστολών διαστημικών λεωφορείων και επικεφαλής του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού για 229 ημέρες, περιζήτητου σήμερα συμβούλου και στελέχους της νέας εταιρείας Excalibur Almaz με εγκαταστάσεις στο Νησί Μαν.
Από τις καλύτερες πιθανότητες επικράτησης στο νέο χώρο έχει η καλιφορνέζικη επιχείρηση SpaceX με έδρα το Χόθορν (Καλιφόρνια), συνεργάτη τον κυβερνήτη διαστημικού λεωφορείου Κεν Μπάουερσοξ και ήδη επιτυχείς εκτοξεύσεις σε τροχιά και επανόδους οχημάτων («Dragon») με δικούς της πυραύλους. Ιδρυτής και διευθυντής της ο Ελον Μούσκ, μετά την αποχώρησή του από τη διαδικτυακή PayPAl. Η εταιρεία έχει εκπονήσει τον πύραυλο «Falcon Heavy» με πρότυπο τον «Saturn V», έχει ήδη αναλάβει υποχρεώσεις εκατ. δολαρίων, όπως με την «Iridium Communications» και την ταϊλανδέζικη Thaicom για την εκτόξευση δορυφόρων της σε τροχιά.
Αλλά και επιχειρηματίες από εντελώς άλλους κλάδους, όπως ο Τζ. Μπέζος, ιδρυτής του διαδικτυακού Amazon και η εταιρεία του Blue Origin ή ο ιδιοκτήτης αλυσίδας ξενοδοχείων στο Λ. Βέγκας, Ρομπ. Μπίγκελοου, που σκοπεύει να περιτριγυρίσει τη Γη με διαστημικούς σταθμούς από το 2014.
«Η μεταφορά επιστημονικών πειραμάτων στο Διάστημα θα εξελιχθεί πολύ ταχύτερα σε εκτεταμένη αγορά απ’ ό,τι η μεταφορά ατόμων», πρεσβεύει ο Τζ. Ουάιτσαϊντς, διευθυντής της Virgin Galactic, θυγατρικής του Βρετανού δισεκατομμυριούχου Ριτσ. Μπράνσον. Η εταιρεία κατασκευάζει ήδη δικό της κοσμοδρόμιο στην έρημο του Ν. Μεξικού -από τον κορυφαίο αρχιτέκτονα Νορμ. Φόστερ-, κάνει επίγεια πειράματα με πολύ άμεσο στόχο (μέσα στην τρέχουσα χρονιά) την προσφορά σε ιδιώτες πέντε λεπτών έλλειψης βαρύτητας.
Πιστεύουν οι ιδιωτικές εταιρείες πράγματι σ’ ένα μέλλον πέραν της πεπατημένης; Κατά τον Τζ. Ουάιτσαϊντς, «κάπου πρέπει να γίνει η αρχή. Τα πρώτα χρόνια της εμπορικής αεροπλοΐας δεν ήσαν και πολύ διαφορετικά – και τότε έλεγαν, πως θά ‘ταν μόνον για εκατομμυριούχους».
Τελικώς, τα πράγματα είναι όπως σε κάθε καινούργια, άγνωστη αγορά, ένα τυχερό παιχνίδι με αμφίβολη έκβαση.
ΠΗΓΗ

Κυριακή 24 Ιουλίου 2011

Βόγιατζερ: Στα όρια του διαστρικού χώρου

Του GEOFF BRUMFIEL

Το Βόγιατζερ 1 βρίσκεται στο όριο του ηλιακού μας συστήματος, όπου τα σωματίδια που πηγάζουν από τον Ηλιο συγκρούονται με αέρια του γαλαξία.
(φωτ.: NASA) (φωτ.: NASA) Αντίθετα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων για ένα απότομο και βίαιο άκρο, το όριο δείχνει να είναι ένα ήρεμο σημείο, όπου ο ηλιακός άνεμος συναντά εξωηλιακά σωματίδια.
«Βρισκόμαστε σε μια μπερδεμένη περιοχή, όπου ο Ηλιος συνεχίζει να έχει κάποια επιρροή», λέει ο Σταμάτης Κριμιζής, φυσικός στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς, στο Λορέλ του Μέριλαντ. «Σίγουρα δεν είναι αυτό που νομίζαμε».
Τα νέα ευρήματα που δημοσίευσαν ο κ. Κριμιζής και οι συνεργάτες του στο περιοδικό «Nature», είναι τα τελευταία από μία σειρά στοιχείων που έχουν συλλεχθεί κατά τη διάρκεια του μεγάλου ταξιδιού του διαστημοπλοίου. Το Βόγιατζερ 1 εκτοξεύθηκε το 1977 και φωτογράφισε ενεργά ηφαίστεια στο φεγγάρι Ιώ καθώς πέρναγε από τον Δία το 1979. Τον επόμενο χρόνο επιβεβαίωσε την ύπαρξη τριών φεγγαριών σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο. Σε μία από τις τελευταίες του φωτογραφίες, που μεταδόθηκε το 1990, η Γη φαίνεται σαν ένας μικρός κόκκος λουσμένος από τις ακτίνες του Ηλιου.
Από τότε, οι επιστήμονες της NASA έχουν κλείσει έξι από τα δέκα όργανά του και βρίσκεται τόσο μακριά που οι αναμεταδόσεις τώρα κάνουν πάνω από 16 ώρες για να φτάσουν στη Γη. Ομως το έργο του Βόγιατζερ συνεχίζεται. Τώρα ταξιδεύει έξω από την ηλιόσφαιρα, τη νοητή φούσκα που γεμίζει ο ηλιακός άνεμος. Στο τέλος του 2004, το Βόγιατζερ 1 πέρασε το «σοκ τερματισμού», το όριο πέρα από το οποίο η επιρροή του ηλιακού ανέμου αρχίζει να φθίνει. Φέτος, οι ερευνητές περιμένουν να περάσει άλλο ένα σημαντικό σημείο -ένα σημείο στο οποίο ο ηλιακός άνεμος αλλάζει απότομα κατεύθυνση, σημαίνοντας την αρχή το διαστρικού χώρου.
Οι μετρήσεις από το διαστημόπλοιο δείχνουν πως ο άνεμος έχει σταδιακά μειωθεί στο μηδέν και ανακατεύεται με διαστρικά αέρια. Οι θεωρίες απέτυχαν να προβλέψουν ένα τέτοιο ενδιάμεσο περιβάλλον, εξηγεί ο κ. Κριμιζής, και υπάρχει η πιθανότητα να είναι τελικά αυτός ο διαστρικός χώρος. «Μπορεί να έχουμε περάσει εκεί και να μην το γνωρίζουμε, γιατί δεν υπάρχει μοντέλο που να περιγράφει τι βλέπουμε», λέει.
Το φύσημα των μακρινών διαστρικών αερίων μπορεί να φαίνεται ασήμαντο σε εμάς που βρισκόμαστε κοντά στον Ηλιο, όμως οι λεπτομέρειες μετράνε, λέει ο επικεφαλής επιστήμονας του Βόγιατζερ, Εντ Στόουν, στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας στην Πασαντίνα. Ο Ηλιος ταξιδεύει ανάμεσα στα συντρίμμια διαφόρων κοντινών σουπερνόβα. Ρεύματα σωματιδίων και τα μαγνητικά πεδία που παράγει το άστρο μας, μας θωρακίζουν από τη διαστρική ακτινοβολία που προέρχεται από την εκτόνωση των αερίων. «Το μέγεθος της φούσκας αυτής είναι σημαντικό».
Το Βόγιατζερ θα μπορέσει να μας δώσει περισσότερες απαντήσεις μέσα στα επόμενα χρόνια. Η μονάδα παραγωγής ενέργειας πλουτωνίου του διαστημοπλοίου θα του επιτρέψει να συνεχίσει την ομαλή λειτουργία του τουλάχιστον έως το 2020, και «θα συνεχίσουμε να λαμβάνουμε πληροφορίες», λέει ο κ. Κριμιζής. Ακόμα και όταν το σήμα του εξασθενίσει, το ταξίδι του θα συνεχιστεί.
© 2011 Nature News
ΠΗΓΗ:ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Παρασκευή 22 Ιουλίου 2011

Τα διαστημικά λεωφορεία πέρασαν στην ιστορία

Το Atlantis πάτησε στη Γη
Το διαστημικό λεωφορείο Atlantis ολοκλήρωσε την τελευταία του αποστολή -και μαζί την εποχή των διαστημικών λεωφορείων- πριν από λίγο, όταν προσγειώθηκε επιτυχώς στο διαστημικό κέντρο Κένεντι.
Το μεγάλο και περιπετειώδες ταξίδι των αμερικανικών διαστημικών λεωφορείων έφτασε στο  τέλος του μετά από 30 χρόνια, καθώς το Atlantis ακούμπησε το διάδρομο προσγείωσης στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλώριδα λίγο πριν χαράξει. Το τετραμελές πλήρωμα του Atlantis επέστρεψε  μετά την αποστολή ανεφοδιασμού του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, που κράτησε 13 ημέρες βάζοντας τέλος σε μια ολόκληρη περίοδο διαστημικών ταξιδιών, που η Αμερικανική κυβέρνηση αποφάσισε κυρίως λόγω του υψηλού κόστους τους. 
Παρά την "άβολη' ώρα πλήθος ανθρώπων μαζεύτηκε για να δει την τελευταία προσγείωση διαστημικού λεωφορείου. Προσγείωση η οποία είναι και συναισθηματικά φορτισμένη καθ΄ςω το τέλος των διαστημικών λεωφορείων θα σημάνει την απόλυση 3000 περίπου ανθρώπων που δούλευαν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Το διαστημικό λεωφορείο που φέρει το όνομα της χαμένης Ατλαντίδας πάντως θα περάσει το υπόλοιπο της ζωής του ως έκθεμα μουσείου καθώς η NASA αποσύρει όλα τα διαστημικά λεωφορεία για να κατασκευάσει διαστημόπλοια που θα μπορούν να μας μεταφέρουν μακρύτερα στο διάστημα.
Προς το παρόν βέβαια το Αμερικανικό διαστημικό πρόγραμμα δεν έχει κανένα  σκάφος που να μπορεί να μεταφέρει αστροναύτες εκτός της γήινης ατμόσφαιρας και η κυβέρνηση έχει καλέσει τον ιδιωτικό τομέα να αναλάβει δράση, με πληροφορίες να θέλουν κάποιες ιδιωτικές εταιρείες να κατασκευάζουν ήδη σκάφη.
Μέχρι να ολοκληρωθούν όμως οι Αμερικανοί αστροναύτες θα μεταφέρονται στον Διεθνή διαστημικό σταθμό, από ρωσικά σκάφη Σογιούζ στα οποία θα πληρώνουν ακριβότατο “κόμιστρο”.
Το επόμενο διαστημόπλοιο της NASA σχεδιάζεται ήδη και οι πρώτες προδιαγραφές του θα παρουσιαστούν στο Αμερικανικό Κονγκρέσο πριν το τέλος του καλοκαιριού. Το σκάφος θα έχει κωνικό σχήμα και θα λέγεται “Orion” (Ωρίωνας) αν και κανείς δεν ξέρει ακόμα πως θα μοιάζει ο ένας ή οι περισσότεροι πυραύλοι που θα το μεταφέρουν στο διάστημα, με τελικό προορισμό τη Σελήνη, τους αστεροειδής ή τον Άρη.
Δείτε σχετικό photo gallery AΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Πέμπτη 21 Ιουλίου 2011

Ανακαλύφθηκε ένα μικρό τέταρτο φεγγάρι




Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble ανακάλυψε ένα μικρό τέταρτο φεγγάρι σε τροχιά γύρω από τον μακρινό παγωμένο "νάνο" πλανήτη Πλούτωνα, ανακοίνωσε σήμερα η NASA.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο έψαχνε για δακτυλίους γύρω από τον "εκκεντρικό" πλανήτη στην άκρη του ηλιακού μας συστήματος όταν εντόπισε το P4, όπως είναι το προσωρινό όνομα που δόθηκε στο πρόσφατα ανακαλυφθέν φεγγάρι.

Με εκτιμώμενη διάμετρο 13 έως 34 χιλιόμετρα, το P4 είναι το μικρότερο από τα τέσσερα φεγγάρια του Πλούτωνα, αναφέρει σε ανακοίνωση της η διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ.

Το μεγαλύτερο φεγγάρι του Πλούτωνα, ο Χάρων, έχει διάμετρο 1.043 χιλιόμετρα, και τα δυο άλλα φεγγάρια του, Νιξ και Ύδρα, έχουν διάμετρο από 32 - 113 χλμ.

"Το θεωρώ αξιοσημείωτο ότι οι κάμερες του Hubble μας έδωσαν τη δυνατότητα να δούμε ένα τέτοιο μικρό αντικείμενο με τόση σαφήνεια από απόσταση μεγαλύτερη των 5 δισεκατομμυρίων χλμ.", δήλωσε ο Μαρκ Σοουόλτερ του Ινστιτούτου SETI στο Μάουντεν Βιου της Καλιφόρνιας, ο οποίος είναι επικεφαλής αυτού του προγράμματος παρατήρησης με το Hubble.

Η παρατήρηση από το Hubble αποτελεί μέρος των συνεχιζόμενων εργασιών για την υποστήριξη της αποστολής "Νέοι Ορίζοντες" της NASA, που έχει προγραμματιστεί να έχει μια στενή επαφή με τον Πλούτωνα και τα φεγγάρια του το 2015.

Το P4 βρίσκεται ανάμεσα στις τροχιές του Νιξ και της Ύδρα, και τα δύο ανακαλύφθηκαν από το Hubble το 2005. Ο Χάρων ανακαλύφθηκε το 1978 από το αμερικανικό Ναυτικό Παρατηρητήριο.




Πηγή : newsit

Τρίτη 19 Ιουλίου 2011

Τελευταίο αντίο για το «Ατλαντίς»

Αναχώρησε σήμερα από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) για το τελευταίο του ταξίδι, πριν τη «συνταξιοδότηση», το διαστημικό λεωφορείο «Ατλαντίς». Η NASA δήλωσε πως είναι η τελευταία φορά που ένα λεωφορείο συνδέθηκε με το εν τροχιά εργαστήριο, το οποίο κατασκευάστηκε με τις μεταφορές υλικών από τον 30χρονο στόλο των διαστημικών λεωφορείων.
Σήμερα, το πλήρωμα χρησιμοποίησε το ρομποτικό βραχίονα του ISS για να φορτώσει ένα μεταλλικό κουτί που είχε χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά φορτίου. Το ιταλικής κατασκευής κουτί μεταφοράς, το Raffaello, γέμισε με 2.585 κιλά περιττά υλικά που θα τα μεταφέρει πίσω στη γη το Ατλαντίς.
Το λεωφορείο αναμένεται να προσγειωθεί την Πέμπτη στο Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στη Φλόριντα.

Κυριακή 17 Ιουλίου 2011

Η Κίνα βάζει “θεμέλια” στο διάστημα


Μέχρι το τέλος του χρόνο θα έχει στείλει το πρώτο από τα μεγάλα δομικά στοιχεία με τα οποία θα χτίσει τον δικό της διαστημικό σταθμό η Κίνα η οποία χάρη στην οικονομική της ανάπτυξη, σκοπεύει να διεκδικήσει την πρωτοκαθεδρία της εξερεύνησης του διαστήματος.
Πριν την πρωτοχρονιά θέλει η Κίνα να στείλει το δικό της “θεμέλιο λίθο” στο διάστημα. Ο πύραυλος της θα μεταφέρει σε τροχιά, ένα κομμάτι μεγέθους βαγονιού τρένου, που θα είναι το πρώτο τμήμα  του διαστημικού σταθμού που θα “χτίσει” στο διάστημα.
Τα σχέδια της Κίνας -αν και είναι πολύ πιο πίσω από τις ΗΠΑ σε διαστημική τεχνολογία και εμπειρία- είναι ιδιαίτερα φιλόδοξα. Αν και έγινε η τρίτη χώρα που έστειλε δικό της αστροναύτη στο διάστημα μόλις το 2003, το 2006 έστειλε το δικό της εξερευνητικό σκάφος προς τη Σελήνη και σχεδιάζει να έχει ολοκληρώσει το δικό της διαστημικό σταθμό σε τροχιά ως το 2020. Την ίδια στιγμή ο υπάρχων Διεθνής Διαστημικός Σταθμός αναμένεται να κλείσει, οπότε αν οι ανταγωνιστές της στο διάστημα δεν τον αντικαταστήσουν, η Κίνα θα είναι η μόνη χώρα με μόνιμη ανθρώπινη παρουσία στο διάστημα. Στη συνέχεια σκοπεύει να στείλει αρχικά δικό της “τηλεκατευθυνόμενο” όχημα στο φεγγάρι και αργότερα δικός της αστροναύτη εκεί.
Οι Αμερικανοί είναι ήδη ενοχλημένοι. Αφενός γιατί το κινεζικό διαστημικό πρόγραμμα είναι αποκλειστικά ελεγχόμενο από τον στρατό της χώρας και αφετέρου γιατί από τις πρώτες “αποστολές” του ήταν να καταστρέψουν με πύραυλο που εκτόξευσαν από τη Γη έναν άχρηστο δορυφόρο τους στο διάστημα, πριν από τέσσερα χρόνια, γεγονός που ερμηνεύτηκε σαν σαφής κίνηση στρατιωτικοποίησης του διαστήματος. Οι κινέζοι διπλωμάτες και ερευνητές επαναλαμβάνουν ότι είναι πολύ πίσω από τους Αμερικανούς στο διάστημα και δεν έχουν κακούς σκοπούς αλλά δεν πείθουν.
Και άλλα κράτη έχουν εκφράσει διαστημικές φιλοδοξίες. Η Ρωσία έχει σχεδιάσει την δημιουργία διαστημικού σταθμού στο φεγγάρι από όπου θα ξεκινήσει η αποστολή της στον Άρη, χωρίς να έχει όμως αναφέρει το πότε θα ξεκινήσει. Η Ινδία έχει στείλει μη επανδρωμένο σκάφος σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη και ετοιμάζει επανδρωμένη αποστολή για το 2016.
Την ίδια στιγμή τα σχέδια της ΝΑΣΑ -που γίνεται 30 χρονών αυτόν τον μήνα-  δεν περιλαμβάνουν προσεληνώσεις αφού ο Ομπάμα δήλωσε “έχουμε πάει εκεί” και έθεσε στόχο την προσεδάφιση αστροναυτών σε αστεροειδή μέχρι το 2025 πριν πάνε στον Άρη, σχέδια όμως που μπήκαν στο ράφι λόγω οικονομικής κρίσης και περικοπών.
Αντίθετα η καλπάζουσα κινεζική οικονομία δίνει στο κινεζικό διαστημικό πρόγραμμα την έξτρα ώθηση ώστε να φτάσει τους Αμερικανούς, που φέτος τερματίζουν και το πρόγραμμα διαστημικών λεωφορείων τους. Στο εξής θα πληρώνουν στους Ρώσους από 56 (φέτος) ως 63 (το 2014) εκατομμύρια δολάρια “ταρίφα” για να μεταφέρουν τους αστροναύτες τους στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό με τις κάψουλες “Σογιούζ”, ελπίζοντας στο μεταξύ η ιδιωτική πρωτοβουλία θα τους παρέχει μια φτηνότερη εναλλακτική λύση.
Οικονομικό είναι και το κινεζικό άλλοθι αφού όπως ισχυρίζονται οι Κινέζοι αξιωματούχοι τα σπάνια ορυκτά της σελήνης και το “ήλιο-3” θα είναι ιδιαίτερα προσοδοφόρα. Άλλοθι απέναντι στις προειδοποιήσεις που ακούστηκαν στην Αμερικανική γερουσία ότι οι Κινέζοι θα μάθουν στο διάστημα πως να κάνουν τους πυραύλους τους πολύ πιο ακριβείς και στη στρατιωτική χρήση και θα αποκτήσουν και γνώσεις σε τεχνολογία αιχμής που θα κάνει την βιομηχανία τοςυ ανταγωνιστικότερη.
Λόγοι που εξηγούν γιατί η ΝΑΣΑ απέρριψε κάθε κινεζική πρόταση συνεργασίας στο παρελθόν. Όπως δήλωσε πρώην στέλεχος της ΝΑΣΑ Σκοτ Πέις “η κυριαρχία στο διάστημα έχει υψηλή συμβολική αξία για τις ικανότητες ενός έθνους και τεράστια διεθνή επιρροή. Η παρακμή μας στο διάστημα θα σημάνει την παρακμή της Αμερικανικής δύναμης και επιρροής”.
Την ίδια στιγμή ο αναλυτής του Jane's Space Systems Πίτερ Μποντ, εξηγεί ότι οι Kινέζοι εκτός από ισχυρότεροι οικονομικά, δουλεύουν με πενταετή προγράμματα, δίνοντας βάθος στα σχέδια τους και προχωρούν αργά σταθερά και συνέχεια, βελτιώνοντας συνέχεια τις γνώσεις τους, δημιουργόντας την δική τους διαστημική βιομηχανία.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Σάββατο 16 Ιουλίου 2011

Σε τροχιά γύρω από τον αστεροειδή Εστία (πρέπει να) τέθηκε το Dawn της NASA

Ανάμεσα στον Άρη και τον Δία
Αυτό το πορτρέτο της Εστίας μεταδόθηκε στις 9 Ιουλίου, όταν το Dawn βρισκόταν ακόμα σε απόσταση 41.000 χιλιομέτρων
 Αυτό το πορτρέτο της Εστίας μεταδόθηκε στις 9 Ιουλίου, όταν το Dawn βρισκόταν ακόμα σε απόσταση 41.000 χιλιομέτρων   (Φωτογραφία:  NASA/JPL-Caltech ) 
 H NASA θα πρέπει να περιμένει μέχρι την Κυριακή για να βεβαιωθεί ότι το διαστημικό σκάφος Dawn τέθηκε με επιτυχία σε τροχιά γύρω από τον αστεροειδή Εστία νωρίς το πρωί του Σαββάτου. Η αποστολή θα μελετήσει για ένα χρόνο τον μεγάλο διαστημικό βράχο πριν αναχωρήσει για τον επόμενο προορισμό του, τον πλανήτη-νάνο Δήμητρα.

Οι φωτογραφίες που μετέδωσε το ρομποτικό σκάφος καθώς πλησίαζε την Εστία δείχνουν ένα σχεδόν σφαιρικό σώμα με ανώμαλη επιφάνεια και ένα μεγάλο κομμάτι να λείπει από το νότιο πόλο του -ένα τμήμα που χάθηκε σε μια κοσμική σύγκρουση πριν από εκατομμύρια χρόνια.

Υλικά που εκτινάχτηκαν σε αυτή την πρόσκρουση εισέρχονται περιστασιακά στη γήινη ατμόσφαιρα και μάλιστα εκτιμάται ότι αντιστοιχούν στο ένα εικοστό των μετεωριτών που φτάνουν μέχρι την επιφάνεια του πλανήτη.

Η Εστία, ένα σώμα διαμέτρου 530 χιλιομέτρων, ανακαλύφθηκε το 1807 και ήταν μόλις ο τέταρτος διαστημικός βράχος που εντοπιζόταν στη λεγόμενη Ζώνη των Αστεροειδών, ανάμεσα στον Άρη και τον Δία.

Δεδομένου ότι οι αστεροειδείς θεωρούνται κατάλοιπα από το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος πριν από 4,6 δισ. χρόνια, η μελέτη τους θα μπορούσε να αποκαλύψει νέα στοιχεία για την εξέλιξη των πλανητών.

Η αποστολή Dawn (ένθετη αριστερά σε καλλιτεχνική απεικόνιση) θα είναι η πρώτη που μελετά έναν αστεροειδή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το σκάφος ήταν προγραμματισμένο να τεθεί σε τροχιά στις 8 το πρωί ώρα Ελλάδας, ωστόσο δεν μπορεί να επικοινωνήσει άμεσα με τη Γη και να επιβεβαιώσει τη θέση του, καθώς η κεραία επικοινωνιών είναι στραμμένη σε διαφορετική κατεύθυνση όταν λειτουργεί ο κινητήρας ιόντων.

Το σκάφος θα επικοινωνήσει με τη NASA στις 09.30 ώρα Ελλάδας την Κυριακή, όταν πια έχει απενεργοποιήσει τον κινητήρα του και έχει αλλάξει προσανατολισμό.

Στην αρχή θα βρίσκεται σε τροχιά σε απόσταση 16.000 χιλιομέτρων από τον αστεροειδή, αργότερα όμως θα τον πλησιάσει στα 200 χιλιόμετρα,

Ακόμα κι αν απέτυχε ο ελιγμός εισόδου σε τροχιά, το σκάφος μπορεί να επαναλάβει την προσπάθεια τις επόμενες ημέρες.

Ένα χρόνο μετά την άφιξή του στην Εστία, το Dawn θα αναχωρήσει για τον πλανήτη-νάνο Δήμητρα, ο οποίος έχει διάμετρο 950 χιλιόμετρα και είναι το μεγαλύτερο σώμα της Ζώνης των Αστεροειδών.
Newsroom ΔΟΛ

Η ΝASA Στέλνει την «Ηρα» να Δει Πώς Είναι ο Δίας

Λιγότερο από ένας μήνας απομένει ώς την εκτόξευση του διαστημικού σκάφους της NASA Juno (Ηρα), που θα αναχωρήσει τον Αύγουστο με προορισμό τον πλανήτη Δία. H αποστολή του Juno θα προσδιορίσει αν o μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού συστήματος αποτελείται μόνο από τα γνωστά νέφη ή αν διαθέτει και στερεό πυρήνα.

Το ταξίδι μέχρι τον Δία θα διαρκέσει σχεδόν πέντε χρόνια και η άφιξη σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη έχει προγραμματισθεί για τον Ιούλιο του 2016. Το Juno θα πραγματοποιήσει 33 περιστροφές γύρω από τον Δία πριν συντριβεί βουτώντας στα πυκνά νέφη. Ως το τρίτο πιο φωτεινό αντικείμενο στον νυχτερινό ουρανό, ο Δίας είναι οικείο ουράνιο σώμα. Ομως οι πληροφορίες γι' αυτόν είναι ελλιπείς, αφού καμία από τις μέχρι τώρα διαστημικές αποστολές δεν έχει κατορθώσει να μετρήσει παραδείγματος χάριν πόσο νερό έχει ο πλανήτης, προκειμένου να επιβεβαιωθούν ή να διαψευσθούν οι θεωρίες που έχουν ώς τώρα διατυπωθεί για τη δημιουργία του.
Επίσης, σημαντικό αντικείμενο της αποστολής του Juno θα είναι το πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο του Δία, το οποίο επηρεάζει και το πολύ ευμετάβλητο κλίμα του γιγάντιου πλανήτη. «Εξερευνώντας το βόρειο και το νότιο σέλας του πλανήτη θα καταλάβουμε πώς η τεράστια μαγνητική δύναμη του Δία επηρεάζει την ατμόσφαιρά του»,αναφέρει η NASA στο σχετικό ανακοινωθέν. Η χαρακτηριστικότερη καταιγίδα του Δία, γνωστή ως «κόκκινη κηλίδα», έγινε αντιληπτή για πρώτη φορά τον 17ο αιώνα και συνεχίζει να μαίνεται ώς τις μέρες μας. Παράλληλα, στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ανακαλύφθηκε ότι ο Δίας διαθέτει και αυτός, όπως και ο Κρόνος, δακτυλίους, αν και οι δακτύλιοι του Δία είναι πολύ πιο λεπτοί. Οι δορυφόροι του γιγαντιαίου πλανήτη, που στην πρώτη καταμέτρηση, από τον Γαλιλαίο το 1610, ήταν τέσσερις, τώρα έχει προσδιοριστεί ότι φθάνουν τους 63.
Με ηλιακή ενέργεια
Το τελευταίο σκάφος που μελέτησε στενά τον Δία ήταν το Galileo, η αποστολή του οποίου έληξε το 2003. Η εξέλιξη των υπολογιστών και της επιστήμης έκτοτε επιτρέπει στους επιστήμονες να συνεχίσουν να αντλούν νέα συμπεράσματα από καινούργιες επεξεργασίες των δεδομένων αυτών. Το «παράθυρο» των ιδανικών συνθηκών για την εκτόξευση του Juno από το ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα ανοίγει στις 5 Αυγούστου και κλείνει στις 26 Αυγούστου.
Το διαστημικό σκάφος, που κινείται με ηλιακή ενέργεια, θα τεθεί σε τροχιά με τη βοήθεια πυραύλου Atlas 5. Υστερα από μια σειρά διαστημικούς ελιγμούς, το Juno θα προσπεράσει τη Γη με κατεύθυνση τον Δία σε ένα χρόνο. Ανάμεσα στη Γη (που είναι ο τρίτος πλανήτης του ηλιακού συστήματος) και στον Δία (που είναι ο πέμπτος) μεσολαβεί ο Αρης αλλά και μια ζώνη αστεροειδών.
(από την εφημερίδα "Καθημερινή")

Κυριακή 10 Ιουλίου 2011

TO Atlantis ΕΚΤΟΞΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΤΟΥ ΤΑΞΙΔΙ..

Οι προβλέψεις για καταιγίδα την «ώρα μηδέν» τελικά δεν επιβεβαιώθηκαν και το Atlantis εκτοξεύτηκε την Παρασκευή στην τελευταία αποστολή διαστημικού λεωφορείου έπειτα από 30 χρόνια δράσης.

Τουλάχιστον 750.000 άνθρωποι ταξίδεψαν στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ για να γίνουν μάρτυρες της ιστορικής εκτόξευσης -μια κοσμοσυρροή που θύμισε τις αποστολές Apollo στη Σελήνη τις δεκαετίες του 1960 και 1970.

Μέχρι αργά το απόγευμα, η μετεωρολογική υπηρεσία της NASA έδινε 70% πιθανότητα αναβολής της εκτόξευσης λόγω βροχής.

Τελικά δεν έβρεξε, το θρίλερ όμως κορυφώθηκε όταν η αντίστροφη μέτρηση σταμάτησε για λίγο στα -31 δευτερόλεπτα. Τελικά η διαδικασία συνεχίστηκε μέχρι την πυροδότηση στις 18.26 ώρα Ελλάδας, φέρνοντας ανακούφιση στους χιλιάδες υπαλλήλους της NASA και το τεράστιο κοινό των θεατών σε όλο τον κόσμο.
http://www.youtube.com/watch?v=mk36Whq0u6o&feature=player_detailpage


7 φωτογραφίες

Στην τελευταία αποστολή, τo Atlantis και το τετραμελές του πλήρωμα μεταφέρουν 3,5 τόνους προμηθειών για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, ο οποίος έχει πλέον λάβει το τελικό του σχήμα έπειτα από 13 χρόνια εργασιών.

Μετά την επιστροφή του, έπειτα από 12 ημέρες σε τροχιά, το γερασμένο σκάφος θα ακολουθήσει το Discovery και το Endeavour στο δρόμο για το μουσείο.

Τέλος μίας εποχής...


Μετά τον παροπλισμό των διαστημικών λεωφορείων, έπειτα από 135 πτήσεις, θα περάσουν τουλάχιστον τρία με πέντε χρόνια μέχρι την επόμενη εκτόξευση αστροναυτών από αμερικανικό έδαφος.

Η επόμενη ημέρα θα ανήκει στους ιδιώτες: Η κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα αποφάσισε να αναθέσει σε ιδιωτικές αμερικανικές εταιρείες στις αποστολές ανεφοδιασμού στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) και ακύρωσε τα σχέδια του προκατόχου του για την ανάπτυξη του σκάφους Orion, με το οποίο οι ΗΠΑ θα επέστρεφαν στη Σελήνη.
Η σημερινή εκτόξευση ίσως να σηματοδοτεί την τελευταία πτήση διαστημικού λεωφορείου. Ταυτόχρονα όμως μας ωθεί στην επόμενη εποχή της εξερεύνησης του Διαστήματος

Μέχρι να μπορέσει η διαστημική βιομηχανία να αναλάβει και τις επανδρωμένες αποστολές, οι μεταφορές πληρωμάτων από και προς τον ISS θα πραγματοποιούνται αποκλειστικά με τα ρωσικά Soyuz.

Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει δηλώσει ότι απώτερος στόχος είναι μια επανδρωμένη αποστολή στον Άρη, πιθανώς στα μέσα της δεκαετίας του 2030.

Πρώτα, όμως, οι Αμερικανοί θα ταξιδέψουν σε κάποιον αστεροειδή ή σε ένα από τα δύο φεγγάρια του Άρη.

Αυτό πιθανότατα θα γίνει τη δεκαετία του 2020 με ένα σκάφος που αναπτύσσει η Lockheed Martin, με την ονομασία Πολυχρηστικό Όχημα Προσωπικού, ή MPCV.


... αρχή μίας νέας

«Η σημερινή εκτόξευση ίσως να σηματοδοτεί την τελευταία πτήση διαστημικού λεωφορείου. Ταυτόχρονα, όμως, μας ωθεί στην επόμενη εποχή της ατελείωτης περιπέτειας να επεκτείνουμε τα όρια της εξερεύνησης του Διαστήματος» ανέφερε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα.

«Ξέρω ότι οι Αμερικανοί μοιράζονται την υπερηφάνεια μου για όσα έχουμε επιτύχει ως χώρα, και την ανυπομονησία μου για το επόμενο κεφάλαιο της υπεροχής μας στο Διάστημα», πρόσθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος.

«Πίσω από το Atlantis και το πλήρωμα των γενναίων αστροναυτών του, βρίσκονται χιλιάδες εργαζόμενοι που έχουν ριχτεί με το σώμα και την ψυχή τους στο πρόγραμμα του αμερικανικού διαστημικού λεωφορείου τα τελευταία 30 χρόνια. Σε αυτούς, και σε όλα τα μέλη της NASA, θέλω να εκφράσω την ειλικρινή ευγνωμοσύνη μου», συμπλήρωσε ο Μπαράκ Ομπάμα.
Newsroom ΔΟΛ

Σάββατο 9 Ιουλίου 2011

Πρώτη Πρωτοχρονιά στον πλανήτη Ποσειδώνα από την ανακάλυψή του το 1846



Ένα έτος, μια αιωνιότητα
O Ποσειδώνας βρίσκεται 30 φορές πιο μακριά από τον Ήλιο σε σχέση με τη Γη. Εδώ, σε εικόνα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble
O Ποσειδώνας βρίσκεται 30 φορές πιο μακριά από τον Ήλιο σε σχέση με τη Γη. Εδώ, σε εικόνα του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble   (Φωτογραφία:  NASA/ESA )
Ένας από τους πιο μυστηριώδεις γείτονες της Γης, ο γαλάζιος Ποσειδώνας, ολοκληρώνει την επόμενη εβδομάδα την πρώτη του περιφορά γύρω από τον Ήλιο από τότε που ανακαλύφθηκε το 1846.

Σε αυτό τον μακρινό, αέριο κόσμο, ένα έτος διαρκεί 164,79 γήινα χρόνια.

Σε μια ενδιαφέρουσα σύμπτωση λίγο πριν από την εξωγήινη πρωτοχρονιά, οι αστρονόμοι κατάφεραν για πρώτη φορά να υπολογίσουν και το πόσο διαρκεί η ημέρα του πλανήτη: 15 ώρες, 57 λεπτά και 59 δευτερόλεπτα.

Η εκτίμηση δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Icarus από την ομάδα του Έριλ Καρκόσκα στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα στο Τούσον.

Ο προσδιορισμός της ταχύτητας περιστροφής είναι εύκολη υπόθεση στους βραχώδεις πλανήτες όπως η Γη ή ο Άρης: οι επιστήμονες μπορούν να παρακολουθούν τη μετακίνηση βουνών ή άλλων χαρακτηριστικών της επιφάνειας σε δορυφορικές φωτογραφίες ή εικόνες ραντάρ.

Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνει στον Ποσειδώνα, ο οποίος αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από αέρια και δεν έχει ορατή επιφάνεια.

Ο Δρ Καρκόσκα κατάφερε τελικά να ξεπεράσει το πρόβλημα. Αφού εξέτασε εκατοντάδες εικόνες  που μετέδωσε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, ο ερευνητής εντόπισε δύο διαταραχές στα νέφη του πλανήτη -μία κοντά στο βόρειο πόλο και μία κοντά στο νότιο- οι οποίες δείχνουν να παραμένουν διαρκώς πάνω από τα ίδια σημεία της επιφάνειας.

Παρακολουθώντας τις μετακινήσεις αυτών των δύο σχηματισμών, ο Καρκόσκα κατάφερε να υπολογίσει την περίοδο περιφοράς με ακρίβεια 0,0002 γήινων ωρών.

Και ο υπολογισμός της ταχύτητας περιφοράς θα μπορούσε τώρα να αποκαλύψει νέα στοιχεία για την εσωτερική δομή αυτού του παράξενου κόσμου.

Ο Δρ Καρκόσκα θα προσπαθήσει τώρα να διερευνήσει ποιος είναι ο μηχανισμός που γεννά αυτά τα σταθερά χαρακτηριστικά στα πολικά νέφη του Ποσειδώνα.

Προς το παρόν, ο ερευνητής εικάζει ότι οι σχηματισμοί προκαλούνται από ένα «θερμό σημείο» στον στέρεο πυρήνα του πλανήτη.
ΠΗΓΗ

Παρασκευή 8 Ιουλίου 2011

O μύθος της Area 51


H Αrea51, μια περιοχή για την οποία γράφτηκαν αρκετά βιβλία, έγιναν πολλές ταινίες και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης ακόμα και για βιντεοπαιχνίδι. Ένα απομονωμένο μέρος κοντά στο Λας Βέγκας, στην πολιτεία Νεβάδα, το οποίο εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να κρύβει ένα μυστήριο. Πρόκειται άραγε για την περιοχή όπου έκρυβαν οι Αμερικάνοι τα συντρίμμια ενός UFO; Ήταν τελικά ο πυρήνας των τεχνολογικών πειραμάτων της Αμερικής; Aποτελεί μήπως την έκταση που για πολλά χρόνια οι κυβερνήσεις της χώρας προσποιούνταν ότι αγνοούν την ύπαρξή της; Ένα μέρος με πολλά ερωτηματικά, και με ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι μόνο για τους λάτρεις των εξωγήινων και των θεωριών συνωμοσίας, αλλά για τους πάντες.
Η ιστορία ξεκινά στα μέσα περίπου του περασμένου αιώνα. Στις 8 Ιουλίου του 1947 και ένα δελτίο Τύπου με την υπογραφή του Στρατηγού Γουίλιαμ Μπλάνσαρντ είναι αρκετό για να βάλει στο λεξιλόγιο των αμερικανών τον όρο «ιπτάμενος δίσκος». Συντρίμμια από ένα UFO βρίσκονται όπως αναφέρει η ανακοίνωση, στο στρατιωτικό αεροδρόμιο του Ρόσγουελ.
Τότε, όλοι σχεδόν πίστεψαν ότι οι αμερικάνικες αρχές και υπηρεσίες έκρυψαν σε μία περιοχή τα απομεινάρια του σκάφους, με στόχο να μην βγει στη δημοσιότητα κανένα στοιχείο που θα επιβεβαίωνε τον Στρατηγό Μπλάνσαρντ. Υποστήριξαν πως η κυβέρνηση, θέλησε να χτίσει σε ένα απόμερο και κρυφό μέρος, τις μεγαλύτερες τεχνολογικές εγκαταστάσεις. Το σημείο όπου θα αποτελούσε τον πυρήνα των σπουδαιότερων τεχνολογικών πειραμάτων και μυστικών του πλανήτη. Όπως αποδείχθηκε στην συνέχεια, τα αρμόδια όργανα της αμερικάνικης κυβέρνησης, θα έκαναν τα πάντα για να μην μάθει κανείς το που ακριβώς βρισκόταν. Υπόγεια τούνελ που ένωναν μυστικές τοποθεσίες. Κρυφοί διάδρομοι που περιείχαν αποθήκες γεμάτες με εξωγήινη τεχνολογία. Ο κόσμος είχε βάλει στο μυαλό του τα πάντα και κάπως έτσι, γεννήθηκε ο μύθος της Area 51, μία ιστορία που κεντρίζει το ενδιαφέρον εκατομμύρια ανθρώπων μέχρι σήμερα.
Κοντά στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η μυστική υπηρεσία πληροφοριών της Αμερικής, η CIA, αποφασίζει να συνεργαστεί με την εταιρία Lockheed, με στόχο την ανάπτυξη νέων, υψηλής τεχνολογίας αεροσκαφών. Αυτό που ήθελαν ήταν να κατασκευάσουν αεροσκάφη τα οποία θα είχαν τη δυνατότητα να πετάξουν σε πολύ μεγάλο ύψος ώστε να χρησιμοποιηθούν σε κατασκοπευτικές αποστολές. Ήταν απαραίτητο όμως, να βρεθεί μία περιοχή στην οποία θα γίνονταν οι δοκιμές. Λίγο έξω από το Λας Βέγκας, κοντά στην περιοχή Groom Dry Lake στην πολιτεία Νεβάδα, αποφασίζουν ότι μία τεράστια έκταση πληροί όλες τις προϋποθέσεις. Την ονομάζουν Area51.
Κατασκευάστηκε το 1947 και κόστισε ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Σαράντα χρόνια μετά, εν έτη 1985, χτίζονται νέες εγκαταστάσεις που αυξάνουν το συνολικό κόστος στα τέσσερα δισεκατομμύρια. Για πολλά χρόνια οι χαρτογράφοι δεν συμπεριλαμβάνουν τις εγκαταστάσεις σε κανέναν χάρτη. Απαγορεύεται αυστηρώς, κάθε πτήση στον εναέριο χώρο πάνω από τη περιοχή για όλα τα εμπορικά ή στρατιωτικά αεροσκάφη, εκτός από αυτά που ανήκαν στη ίδια τη βάση. Μία περιοχή «φάντασμα», καλά κριμένη και ένα μεγάλο μυστήριο να πλανάται από τα πρώτα μόλις χρόνια της δημιουργίας της.
Μία περιοχή που αποτέλεσε τον πυρήνα των δοκιμών συμβατικών όπλων από την πολεμική αεροπορία. Το κατασκοπευτικό αεροπλάνο U-2, πολλά αεροσκάφη, όπως το U2, F-111, F-15, F-117 stealth, B-1, B-52, B-2 και το Aurora -που είναι το πρώτο συμβατικό αεροπλάνο που θα βασιζόταν σε εξωγήινη τεχνολογία- κατασκευάστηκαν στη συγκεκριμένη τοποθεσία.
Σύντομα έρχονται και οι πρώτες μαρτυρίες που κάνουν λόγο για προγραμματισμένες δοκιμαστικές πτήσεις εξωγήινων αεροσκαφών. Ο Μπομπ Λαζάρ, ιδιοκτήτης ενός κοντινού ράντζο, ήταν ο πρώτος που ισχυρίστηκε ότι κάτι παράξενο συμβαίνει στην Area51. Πολλοί ειδικοί έρχονται να υποστηρίξουν ότι πράγματι, στην περιοχή γίνονταν εκπαιδευτικές πτήσεις με αεροσκάφη της Αμερικάνικης πολεμικής αεροπορίας. Κάποια από αυτά, είχαν παράξενο σχήμα για την εποχή, και γι' αυτό φαίνονταν σπάνια και εξωγήινα στο απαίδευτο μάτι κάθε περαστικού.
Λίγο αργότερα έρχονται στο φως διάφορες μηνύσεις που κατέθεσαν πρώην υπάλληλοι της Αrea51, οι οποίοι κάνουν λόγο για τραυματισμούς, ακόμα και θανάτους που προκλήθηκαν από παράνομες πρακτικές απόρριψης αποβλήτων. Μία άκρως καρκινογόνα περιοχή, που για πολλές δεκαετίες θεωρήθηκε υπεύθυνη για το θάνατο από καρκίνο πολλών κατοίκων των γύρω περιοχών.
Μόλις πρόσφατα, και ενώ όλοι οι τότε πρόεδροι αμφισβητούσαν την ύπαρξη της περιοχής, ο πρόεδρος Μπιλ Κλίντον τον Σεπτέμβριο του 1995, υπέγραψε ένα Εκτελεστικό Διάταγμα, με το οποίο απάλλασσε την Area51 από τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς. Ένα διάταγμα που στην ουσία αποτελεί την πιο επίσημη παραδοχή της ύπαρξης της Area 51 από την κυβέρνηση και αναφέρεται στην Area51 ως «τοποθεσία επιχειρήσεων της Πολεμικής Αεροπορίας κοντά στη λίμνη Γκρουμ της Νεβάδα».
Για δεκαετίες, η περιοχή 51 παρέμενε κρυμμένη σχεδόν από τους πάντες. Κανένας δεν γνώριζε που βρισκόταν. Χρειάστηκε να περάσουν πάνω από τριάντα χρόνια μέχρις ότου το 1988 ένας σοβιετικός δορυφόρος να καταφέρει να φωτογραφήσει τη βάση. Διάφορες εφημερίδες και περιοδικά πήραν τις φωτογραφίες και τις δημοσίευσαν. Παρόλα αυτά, η απόκρυψη της βάσης παραμένει υψίστης σημασίας. Μέχρι σήμερα η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει προστατευθεί από μηνύσεις εργαζομένων για λόγους «εθνικής ασφάλειας».
Πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα βιβλίο της Annie Jacobsen με τίτλο «AREA 51: An Uncensored History of America's Top Secret Military Base». Περιέχει αποκλειστικές αδημοσίευτες φωτογραφίες, συνεντεύξεις και ντοκουμέντα, κάνοντας με αυτό τον τρόπο μία αναδρομή στο μύθο αυτής της περιοχής

Υπέρλαμπρες εκρήξεις αστεριών!

Γ.Γραμματικάκης: Υπέρλαμπρες εκρήξεις αστεριών Του Γιώργου Γραμματικάκη
Ενώ στις Ελληνικές πλατείες οι εκρήξεις απόγνωσης των πολιτών σφραγίζουν την πικρή μας καθημερινότητα, μια άλλη Έκρηξη, αστρική αυτή τη φορά, παρατηρήθηκε πρόσφατα σε μια μακρινή περιοχή του Σύμπαντος. Η αιτία της, ωστόσο, ήταν και πάλι η απόγνωση: Διότι, η συνεχής πίεση των βαρυτικών δυνάμεων οδήγησε ένα μεγάλο άστρο, με μέγεθος δέκα τουλάχιστον φορές όσο ο Ήλιος μας, στα πρόθυρα καταρρεύσεως της ίδιας του της ύλης.

Σε μια προσπάθειά του λοιπόν να την αποφύγει, εκτόξευσε ένα μεγάλο μέρος από την αστρική αυτή ύλη στο διάστημα. Έτσι προκλήθηκε μια κατακλυσμική, υπέρλαμπρη έκρηξη, που είναι γνωστή σαν «υπερκαινοφανής», και λάμπει όσο δεκάδες δισεκατομμύρια ήλιοι!

Ας σημειωθεί, ότι η εμφάνιση ενός υπερκαινοφανούς –ή σουπερνόβα, σύμφωνα με μια κακόηχη ονομασία του- στο κοσμικό διάστημα, είναι αιφνιδιαστική. Εκεί που παλιά υπήρχε φαινομενικά ένα κενό ή κάποιο αστέρι με μικρή λάμψη, ένα «καινούργιο» αστέρι εμφανίζεται με μεγαλειώδη τρόπο. Έτσι έγινε και στις 31 Μαΐου του 2011. Αρχικά, δύο ερασιτέχνες αστρονόμοι στην Γαλλία, διαπίστωσαν μια καινούργια αστρική παρουσία στο «Γαλαξία της Δίνης», 23 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας. Ακολούθησε συναγερμός. Από πολλά ισχυρά τηλεσκόπια σε όλο τον κόσμο επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη του
υπερκαινοφανούς, και ήδη αναζητείται ο «πρόγονος» του.

Εκείνο δηλαδή το αστέρι που εξερράγη, προκειμένου να αποφύγει την ολοκληρωτική του αυτοαναίρεση. Στην πρωτοπορία της αναζητήσεως βρίσκεται το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, που εδώ και δεκαπέντε χρόνια πετά πάνω από την ατμόσφαιρα της Γης και μας έχει στείλει εκπληκτικές φωτογραφίες από το αχανές. Αν ο πρόγονος του υπερκαινοφανούς εντοπισθεί, ίσως βοηθήσει στην πληρέστερη κατανόηση ενός φαινόμενου που οφείλεται σε τιτανικές, ακραίες εκδηλώσεις της ενέργειας και της ύλης.

Ο «Γαλαξίας της Δίνης» –το κοσμικό δηλαδή σπίτι του καινούργιου, λαμπρού συντρόφου των άστρων– είναι πάντως από τους επιφανέστερους στο αχανές διάστημα. Στους αστρονόμους είναι γνωστός ως Μ51, και ανήκει στην κατηγορία των «σπειροειδών» γαλαξιών. Ακόμα και με ερασιτεχνικά τηλεσκόπια, διακρίνεται εύκολα στον Αστερισμό των Θηρευτικών Κυνών, κοντά στην πασίγνωστη Μεγάλη Άρκτο. Ο Μ51 παρουσιάζει ωστόσο μια σπουδαία ιδιαιτερότητα. Όπως φαίνεται και από την εκπληκτική «φωτογραφία»1 -η λέξη αδικεί την πολύπλοκη διαδικασία της– που έχει ληφθεί από το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα, ψηλά στον Ψηλορείτη, ο Μ51 παρουσιάζει μια έντονη βαρυτική αλληλεπίδραση με ένα άμορφο συνοδό γαλαξία.

Στην αλληλεπίδραση αυτή, που διαρκεί 500-600 εκατομμύρια χρόνια, οφείλεται η καθαρή δομή των βραχιόνων του. Ενώ όμως οι αστροφυσικοί εκτιμούν ότι σε όλους μαζί τους σπειροειδείς γαλαξίες μια έκρηξη υπερκαινοφανούς συμβαίνει κάθε εκατό χρόνια, η πρόσφατη έκρηξη τους προβλημάτισε:

Διότι είναι η τρίτη που συμβαίνει στο Γαλαξία της Δίνης, σε διάρκεια μόλις 17 χρόνων! Αυτό εξηγεί και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον γύρω από την γένεση και την εξέλιξη του
υπερκαινοφανούς, που επί ένα μήνα τώρα λάμπει στο κοσμικό διάστημα.

Όπως ωστόσο προβλέπει η θεωρία, η λάμψη αυτή δεν θα διαρκέσει επί πολύ. Σύντομα ο υπερκαινοφανής θα φθάσει στην μέγιστη λαμπρότητα του, και ύστερα –όπως και στην ανθρώπινη ζωή- θα αρχίσει μια αργή αλλά σταθερή πορεία προς ένα προκαθορισμένο τέλος. Το τέλος αυτό μπορεί να είναι ένας «αστέρας νετρονίων», που έχει πολύ μικρό μέγεθος αλλά απίστευτη πυκνότητα της ύλης και ισχυρό μαγνητικό πεδίο.

Υπάρχει, όμως και ένα άλλο ενδεχόμενο: Ότι το αστέρι, ενώ εκσφενδόνισε βίαια ένα μεγάλο κομμάτι της ύλης του για να σωθεί, δεν θα αποφύγει τελικά την ολοκληρωτική του εξαφάνιση. Θα μετατραπεί σε μια «μαύρη τρύπα» στο χώρο και το χρόνο, που δεν διαθέτει καμιά υλική υπόσταση, ενώ μόνο ένα κολοσσιαίο βαρυτικό πεδίο θα υποδηλώνει το λαμπρό της παρελθόν.

Η εκτόξευση λοιπόν τεραστίων ποσοτήτων αστρικής ύλης στο διάστημα από την έκρηξη ενός υπερκαινοφανούς μοιάζει μια πράξη μάταιη, χωρίς προοπτική. Δεν διασφαλίζει καν την δική του μεσοπρόθεσμη -οι συνειρμοί επιτρέπονται!- ύπαρξη.

Οι αστροφυσικοί όμως πιστεύουν ότι οι υπέρλαμπρες εκρήξεις αστεριών συνδέονται μακροπρόθεσμα –και πάλι επιτρέπονται οι συνειρμοί- με την εμφάνιση της ζωής! Διότι κατά την έκρηξη διασπείρονται στο διαστημικό χώρο τα βαρύτερα στοιχεία –το άζωτο, ο άνθρακας, το οξυγόνο, ο σίδηρος- που είχαν παραχθεί στον πυρήνα του αστεριού, και θα αποτελέσουν τώρα την πρώτη ύλη για την δημιουργία χημικών ενώσεων.

Έτσι το συμπαντικό ρευστό στην περιοχή του υπερκαινοφανούς, που μέχρι τότε συνίστατο κυρίως από υδρογόνο, εμπλουτίζεται και μετατρέπεται σε ένα απέραντο
χημικό εργοστάσιο.

Με τον ίδιο τρόπο -από κάποια έκρηξη υπερκαινοφανούς στην αστρική του γειτονιά- φαίνεται ότι απέκτησε τα πολύτιμα βαριά στοιχεία του και το αρχικό νεφέλωμα, που δημιούργησε τον Ήλιο μας. Έτσι, μια που η Γη αποσπάστηκε από το ίδιο νεφέλωμα, είναι ευεξήγητη η παρουσία στοιχείων με πολύπλοκους πυρήνες στο έδαφος, στην ατμόσφαιρα και στους ωκεανούς της.

Μοιάζει απίστευτο: Ωστόσο ο άνθρακας που υπάρχει στο χαρτί της εφημερίδας, ο χρυσός στον λαιμό μιας γυναίκας ή ο φωσφόρος των ψαριών, προέρχονται, όλα, από εκρήξεις αστεριών στο μακρινό και αβέβαιο παρελθόν.

Η σύσταση λοιπόν της γήινης ατμόσφαιρας οφείλεται σε μεγάλα αστέρια, που απελευθέρωσαν με το θάνατο τους όσα στοιχεία έπλαθαν με επιμονή και έγνοια στο εσωτερικό τους. Ανάμεσα τους υπήρχαν και εκείνα τα συστατικά, που είναι απαραίτητα για να αναδειχθεί το πιο παράδοξο, το πιο ουσιαστικό ίσως φαινόμενο του Σύμπαντος: Το φαινόμενο της ζωής.

Η διαδικασία του ξεκίνησε από τα βάθη του Σύμπαντος, οι εκρήξεις αστεριών προμήθευσαν τα απαραίτητα υλικά, και σε ένα κατάλληλο πλανήτη δημιουργήθηκαν οι
ζωντανοί οργανισμοί, και ο άνθρωπος.

Μοιάζει με γοητευτικό παραμύθι, συμπίπτει όμως με την επιστημονική αλήθεια: Είμαστε φτιαγμένοι από αστερόσκονη! Και τη ζωή μας, την οφείλουμε στο θάνατο κάποιου άστρου.

Ας συνοψίσουμε την εικόνα. Πριν από λίγες εβδομάδες μια κατακλυσμική έκρηξη, στο Γαλαξία της Δίνης, εκσφενδόνισε στο αχανές διάστημα την ύλη ενός Μεγάλου Αστεριού. Τα βαριά στοιχεία, που πρωτογενώς απουσιάζουν από το Σύμπαν αλλά υπήρχαν στον πυρήνα του, διασπείρονται σε μεγάλη έκταση, και θα συλληφθούν από αέρια νεφελώματα. Είναι η πρώτη φάση για να ανάψει ίσως, σε έναν από τους πλανήτες που θα σχηματισθούν στο μέλλον, η σπίθα της ζωής.

Σε ένα πλανήτη ενός άλλου γαλαξία, 23 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά, η σπίθα της ζωής άναψε πριν από τρία περίπου δισεκατομμύρια χρόνια· και ύστερα από αργές διαδικασίες στο χώρο και στο χρόνο, οδηγήθηκε στην πιο λαμπρή αλλά και αντιφατική κορύφωση της: Τον Άνθρωπο. Σήμερα ο άνθρωπος, ενώ είναι γνώστης της κοσμικής του ασημαντότητας, έχει κάνει μεγάλα βήματα στην κατανόηση του Σύμπαντος και της εξελίξεως των αστέρων.

Παρακολουθεί λοιπόν με προσοχή το νέο, υπέρλαμπρο αστέρι στο Γαλαξία της Δίνης, με την ελπίδα ότι θα προσθέσει ένα ακόμα λιθαράκι στις μέχρι τώρα γνώσεις του. Εχει ίσως πεισθεί ότι μαζί με την Τέχνη ή τον Έρωτα, οι επιστημονικές του κατακτήσεις είναι οι μόνες που μπορούν να δικαιώσουν την παρουσία του σε έναν ιδιόμορφο πλανήτη· και να τον ανασύρουν, έστω για κάποιες στιγμές, από μια σκληρή συνήθως καθημερινότητα.

*Ο κ. Γιώργος Γραμματικάκης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης και συγγραφέας
Το συγκεκριμένο άρθρο γράφτηκε για την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία και το CRETALIVE.

Τρίτη 5 Ιουλίου 2011

"Ελεύθερες" Κυριακές στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα

Οι ημέρες ελεύθερης επίσκεψης για φέτος είναι οι Κυριακές 24 Ιουλίου, 07 και 21 Αυγούστου και η 11η Σεπτεμβρίου. "Ελεύθερες" Κυριακές στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα

Mέρες ελεύθερης επίσκεψης κοινού στους χώρους του, καθόρισε το Αστεροσκοπείο Σκίνακα, στον ορεινό Ψηλορείτη, πάνω από τα Ανώγεια, στο Ρέθυμνο.

    Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που στόχο έχει την εξοικείωση του κοινού με την επιστήμη και την τεχνολογία. Οι επισκέπτες θα έχουν μια πρώτη γνωριμία με τη λειτουργία του Αστεροσκοπείου, θα έχουν την ευκαιρία να πληροφορηθούν για τα τελευταία επιτεύγματα στην Αστροφυσική καθώς και να παρατηρήσουν από το τηλεσκόπιο.

    Οι ημέρες ελεύθερης επίσκεψης για φέτος είναι οι Κυριακές 24 Ιουλίου, 07 και 21 Αυγούστου και η 11η Σεπτεμβρίου.

    Κατά τη διάρκεια των ημερών αυτών, το Αστεροσκοπείο θα είναι επισκέψιμο από τις 17:00-23:00 ενώ οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να ξεναγηθούν στις εγκαταστάσεις του Αστεροσκοπείου, αλλά και να παρακολουθήσουν σχετική παρουσίαση από τους επιστήμονες.

Δευτέρα 4 Ιουλίου 2011

Νερό σε ένα φεγγάρι του Κρόνου

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΤΗΣ NASA ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΑΝ ΟΤΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΑ ΜΟΡΦΗ ΖΩΗΣ


Αυξάνονται τα στοιχεία που μαρτυρούν την ύπαρξη ύδατος κάτω από την επιφάνεια του Εγκέλαδου, έκτου μεγαλύτερου σε μέγεθος δορυφόρου του γιγάντιου πλανήτη
Κάποιοι επιστήμονες ελπίζουν πως οι χαρακτηριστικές στήλες παγωμένου ατμού που εκτοξεύουν πίδακες από την επιφάνεια του Εγκέλαδου και δημιουργούν τα χαρακτηριστικά «λοφία» του τροφοδοτούνται από μια υπόγεια υδάτινη πηγή. Αν αυτές οι εκτιμήσεις είναι έγκυρες, σημαίνει πως ο Εγκέλαδος (το έκτο μεγαλύτερο φεγγάρι του Κρόνου) θα μπορούσε να φιλοξενεί κάποια μορφή ζωής.
Αλλοι υποστηρίζουν πως οι παγωμένοι κρύσταλλοι μπορεί να έχουν δημιουργηθεί από «στεγνές» διαδικασίες, όπως η διάσπαση πάγου και εγκλωβισμένων αερίων -σαν το μεθάνιο- ή από τη μετάλλαξη υπόγειων στρωμάτων πάγου που δεν περνούν ποτέ από το υγρό στάδιο κατά τη μετατροπή τους σε ατμό.
Πολλά από τα πρόσφατα ευρήματα που ανακοινώθηκαν σε συνέδριο της NASA στο Ινστιτούτο SETI, στην Καλιφόρνια, δείχνουν πως στον Εγκέλαδο υπάρχει νερό σε υγρή μορφή. Μια ένδειξη είναι πως τα λοφία δείχνουν να αποτελούνται ισομερώς από πάγο και από υδρατμούς, λέει ο Αντριου Ινγκερσολ, του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας στην Πασαντίνα. Μία άλλη ένδειξη για την ύπαρξη νερού είναι η χημεία των υλικών που εκτοξεύονται από τους πίδακες.
Ο Φρανκ Πόστμπεργκ, φυσικός στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης στη Γερμανία, σημειώνει πως οι παγωμένοι κρύσταλλοι στον δακτύλιο Ε του Κρόνου, που ξεκίνησε από τον Εγκέλαδο, είναι πλούσιοι σε νάτριο, κάτι το οποίο δεν θα ήταν δυνατό εάν είχαν εκτοξευθεί σε αέρια μορφή που στην πορεία μετατράπηκε σε πάγο.
Παρ' όλα αυτά, δεν είναι όλα τα χημικά στοιχεία σύμφωνα με την ύπαρξη νερού. Ο Χάντερ Γουέιτ, του Southwest Research Institute στο Σαν Αντόνιο του Τέξας, σημειώνει πως η χημική σύσταση των λοφίων, που αναλύεται από τα ειδικά όργανα του διαστημοπλοίου Κασίνι, αποκαλύπτει ενώσεις οι οποίες δεν είναι δυνατό να προέρχονται από κάποια υγρή υδάτινη πηγή. Ενα παράδειγμα είναι το υδροκυάνιο, το οποίο, εάν είχε έρθει ποτέ σε επαφή με υγρό νερό, θα είχε προκαλέσει χημικές αντιδράσεις που θα δημιουργούσαν άλλες ενώσεις, οι οποίες δεν έχουν εντοπιστεί ακόμα.
«Δεν υπάρχει κάποιο ξεκάθαρο πόρισμα» λέει ο Γουάιτ. «Υπάρχουν κάποια στοιχεία που προϋποθέτουν την ύπαρξη υπόγειων υδάτων και άλλα που την καθιστούν αδύνατη».
Οι πίδακες που δημιουργούν τις στήλες πρέπει να είναι ενεργοί εδώ και πολύν καιρό. Οι παγωμένοι κρύσταλλοι που πέφτουν πίσω στην επιφάνεια του φεγγαριού έχουν σχηματίσει στοίβες πάχους 125 μέτρων, σύμφωνα με τον Πολ Σενκ του πλανηταρίου του Χιούστον. Ο πάγος που κατακάθεται στην επιφάνεια συγκεντρώνεται ανά ένα χιλιοστό κάθε 1.500 χρόνια, λέει, οπότε οι στήλες πρέπει να υπάρχουν εδώ και δεκάδες εκατομμύρια χρόνια.
Ο Σενκ βασίζει αυτό το συμπέρασμα σε φωτογραφίες υψηλής ευκρίνειας που δείχνουν μια περιοχή βόρεια των πιδάκων, η τοπογραφία της οποίας είναι λεία, σε αντίθεση με άλλες περιοχές που η φωτογράφισή τους αποκαλύπτει πολλές λεπτομέρειες. Κάτι τέτοιο φανερώνει την ύπαρξη βαθιάς στρώσης χιονιού, εξηγεί ο Σενκ.
Πολλοί επιστήμονες στο συνέδριο της NASA ενθουσιάστηκαν ακούγοντας τα νέα. «Αλλάζουν όσα ξέραμε μέχρι σήμερα για τη διάρκεια ζωής των λοφίων» λέει ο Πόστμπεργκ. Το μόνο που ξέραμε ήταν πως οι πίδακες ήταν ενεργοί όσο χρειαζόταν για να σχηματίσουν τον δακτύλιο Ε του Κρόνου -μια διαδικασία που δεν θα ξεπερνούσε τα χίλια χρόνια».
Η πηγή της ενέργειας που διατηρεί τους πίδακες ενεργούς παραμένει άγνωστη. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις, οι στήλες και οι πίδακες από όπου εκτοξεύονται παράγουν 16 γιγαβάτ ενέργειας. Ομως ο Εγκέλαδος λαμβάνει μόνο ένα μικρό τμήμα αυτής της ενέργειας από έναν συνδυασμό ραδιενεργού αποσύνθεσης και της έλξης από την τεράστια βαρύτητα του Κρόνου, εξηγεί ο Φράνσις Νίμο, από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Κρουζ.
Με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα, οι περισσότεροι επιστήμονες που παρευρέθησαν στο συνέδριο συμφωνούν πως όσα εκατομμύρια χρόνια και εάν υπάρχουν οι στήλες αερίων δεν είναι μόνιμα ενεργές και παρουσιάζουν αυξομειώσεις στη δραστηριότητά τους.
Μια ακόμα πιο δύσκολη ερώτηση είναι το αν ο Εγκέλαδος παράγει αρκετή θερμότητα για να διατηρεί υγρό νερό κάτω από την επιφάνειά του.
Ο Νίμο πιστεύει πως δεν υπάρχει αρκετή θερμότητα για να διατηρεί ένα στρώμα νερού κάτω από τον πάγο σε ολόκληρο το φεγγάρι. Ομως, εάν όλη η θερμότητα εστιαζόταν σε μία ζώνη, τότε θα μπορούσε να υπάρξει, λέει, αρκετή για να διατηρεί έναν μεγάλο τοπικό ωκεανό κάτω από τους πίδακες.
© 2011 Nature News

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...