Πολύ λίγοι απ’ αυτούς έµειναν εκεί περισσότερο από έξι µήνες. Η εµπειρία, όπως οι ίδιοι οµολογούν, ήταν µοναδική. «Μερικές φορές δεν πιστεύω ότι έχω δει αυτά που είδα», λέει στον Ιαν Σαµπλ της βρετανικής εφηµερίδας «Γκάρντιαν» ο βρετανός αστροναύτης Πιρς Σέλερς που βρέθηκε στον σταθµό τον Μάιο. Ο Σαµπλ εξηγεί πως, στην πραγµατικότητα, το πλήρωµα του ΙSS δεν ζει σε έλλειψη βαρύτητας, αλλά σε ελεύθερη πτώση. Ο 450 τόνων σταθµός πέφτει προς τη Γη και θα συντριβόταν αν δεν κινούνταν τόσο γρήγορα ώστε να παραµένει σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη. Σε τροχιά, τα πράγµατα δεν έχουν βάρος απλώς επειδή όλα πέφτουν µε την ίδια ταχύτητα.
Το ταξίδι ώς τον σταθµό διαρκεί δύο ηµέρες. Ο ΙSS πετάει σε ύψος περίπου 354 χλµ. και ταξιδεύει µε 28.160 χλµ. / ώρα. Ο κατοικήσιµος χώρος στο εσωτερικό του ισοδυναµεί µε ενάµισι Μπόινγκ 747. Η κύρια περιοχή κατασκευάστηκε κοµµάτι κοµµάτι συνδέοντας µεταξύ τους τµήµατα διαµορφωµένα σε σχήµα τεράστιας κονσέρβας, ώστε να σχηµατιστεί ένας σωλήνας µήκους 74 µέτρων. Στη µια πλευρά είναι τα ρωσικής κατασκευής κοµµάτια, στην άλλη τα αµερικανικής και ευρωπαϊκής κατασκευής. Αποθήκες, εργαστήρια, βοηθητικά δωµάτια, προεξέχουν απ’ αυτό τον βασικό σωλήνα.
Βιδωµένα στον σταθµό είναι επίσης τα υποστηρίγµατα των 16 ηλιακών συλλεκτών που προµηθεύουν ηλεκτρική ενέργεια. Ο σταθµός έχει µόνιµο πλήρωµα έξι προσώπων. Οι άπειροι προκαλούν, όταν φτάνουν, αναταραχή. Πρέπει να είσαι ιδιαίτερα επιδέξιος για να µετακινείσαι χωρίς να πέφτεις πάνω σε πράγµατα ή ανθρώπους, να ρίχνεις κοµπιούτερ, εξοπλισµό κι άλλα αντικείµενα που είναι κολληµένα στα τοιχώµατα µε λωρίδες Velcro. «Οταν πρωτοφτάνεις, είσαι σαν ταύρος σε υαλοπωλείο», λέει ένας πιλότος διαστηµικού λεωφορείου που επισκέφθηκε τον σταθµό. Οµως µε τον καιρό µαθαίνεις να πετάς κατά µήκος του σταθµού ευθεία σαν βέλος, χωρίς να αγγίζεις τίποτε, παρά µόνο µε τις άκρες των δακτύλων σου.
Υπνος χωρίς βαρύτητα
Η εναλλαγή ηµέρας και νύκτας κάθε 45 λεπτά, καθώς ο σταθµός χρειάζεται µιάµιση ώρα για να κάνει µια πλήρη περιστροφή γύρω από τον πλανήτη, αναστατώνει το εσωτερικό ρολόι των αστροναυτών, έτσι οι ελεγκτές κάθε αποστολής επιβάλλουν ένα πρόγραµµα σταθερών ωρών ύπνου. Κάθε µέλος του πληρώµατος έχει µια καµπίνα σαν ντουλάπα, όπου µπορεί να κρεµάσει σε γάντζο έναν υπνόσακο και να κοιµηθεί. Μερικοί δένουν µαξιλάρια στο κεφάλι τους για να αισθάνονται ότι ξαπλώνουν. Είναι δύσκολο να αποκοιµηθείς και µπορεί ξαφνικά, την ώρα που αποκοιµιέσαι, να αισθανθείς σαν να πέφτεις από τον 10ο όροφο. Οµως σταδιακά ο ύπνος γίνεται ευκολότερος. Ενας Ρώσος είχε τη φήµη ότι δεν χρειαζόταν υπνόσακο και κοιµόταν όπου τον έβρισκε το τέλος της ηµέρας. Οποιος έµενε ξύπνιος, έβλεπε τον κοιµισµένο Ρώσο να αιωρείται αναπηδώντας µαλακά στα τοιχώµατα, µε την πορεία του να καθορίζουν τα ρεύµατα του αέρα.
ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
Η ζωή στα 354 χιλιόµετρα πάνω από τη Γη δεν είναι άνετη, είναι όµως µοναδική εµπειρία
Η προσωπική υγιεινή είναι επικίνδυνη υπόθεση
ΣΕ ΤΟΣΟ ΣΤΕΝΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ, η προσωπική υγιεινή είναι απαραίτητη, αλλά οι συνθήκες απουσίας βαρύτητας καθιστούν το πλύσιµο πολύ λεπτή διαδικασία. Σταγόνες νερού µπορεί να προκαλέσουν πνιγµό αν τις εισπνεύσει κάποιος, καθώς και βραχυκυκλώµατα. Ετσι, πολλοί αστροναύτες χρησιµοποιούν υγρά σφουγγάρια για να πλένονται. Το λούσιµο είναι πιο περίπλοκο. Οι άνδρες συνήθως κόβουν τα µαλλιά τους «µε την ψιλή». Ακόµη και η Σανίτα Ουίλιαµς, η οποία έµεινε 195 ηµέρες στον διαστηµικό σταθµό – ρεκόρ για γυναίκα – έκοψε µέχρι τους ώµους τα µαύρα µακριά µαλλιά της, αλλά είχε και πάλι προβλήµατα.
«Το λούσιµο απαιτούσε χρόνο. Εβαζα λίγο νερό κάτω από τα µαλλιά µου, το πατούσα µε το χέρι µου για να καθίσει και να µην πιτσιλίσει τα πάντα, µετά έβαζα λίγο σαµπουάν στο χέρι µου και το άπλωνα. Μετά έβρεχα µια πετσέτα και προσπαθούσα να το απορροφήσω. Συνήθως λουζόµουν την Κυριακή, όταν δεν είχαµε πάρα πολλά πράγµατα να κάνουµε», λέει. Η επίσκεψη στην τουαλέτα χρειάζεται επίσης λίγη εξάσκηση.
Παρεµπιπτόντως, τα ούρα των αστροναυτών ανακυκλώνονται και µετατρέπονται σε καθαρό νερό.
ΤΑ ΝΕΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου